Γιώργος Σιώμος - το παράπονο του Εμμανουήλ Παππά

 

            Ο Γιώργος Σιώμος επανέρχεται στο λογοτεχνικό στίβο με το δεύτερο βιβλίο του, "Το παράπονο του Εμμανουήλ Παππά". Με σαφώς ωριμότερο ύφος και πιστός στην έντιμη γραμμή του, μας αφήνει πάλι να απολαύσουμε την πένα του μέσα από ιστορίες ανθρώπινες και ρεαλιστικές, δοσμένες με πολλαπλή δομή, ταχύτητα, παιχνίδια με το χρόνο, λυρισμό, καταιγισμό εικόνων που υπήρξαν, υπάρχουν και δεν υπάρχουν, ακόμα και ταξίδια στις λίμνες του ονείρου προς το τέλος του βιβλίου. Το βιβλίο προσωπικά το αντιλήφθηκα σαν μια ελεγεία στη μοναξιά, στο ανθρώπινο δράμα και τα αδιέξοδα της ζωής, ένα σιγανό τραγούδι που ενώνει όλα τα διηγήματα σε ένα από εκείνα τα κομποσκοίνια των καλογέρων. Η αφήγηση συνοδεύεται πάντα σχεδόν από ένα λεπτό και ελεγχόμενο χιούμορ, αποκαλυπτικό των προθέσεων του συγγραφέα που δεν είναι στρατευμένες αλλά στωικού περισσότερο χαρακτήρα.

                Ο Σιώμος ανασηκώνει το γιακά του σακακιού του και μας πηγαίνει ένα οδοιπορικό στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον, μας θυμίζει συνήθειες και έθιμα του λαού μας και, το σημαντικότερο ίσως, θέτει ερωτήματα απέναντι στο παράλογο και στο θάνατο: Τι καθορίζει τον άνθρωπο; Τι είναι η μοίρα; Πώς οριοθετείται ο χώρος των ονείρων απέναντι στη μνήμη; Παίρνει σοβαρά υπόψη του όλα τα παιχνίδια του νου και του χρόνου σε ένα πολύ μοντέρνο αφηγηματικό πλαίσιο, που ακόμα και όταν φτάνει στα όρια της πορνογραφίας μερικές φορές, δε χάνει τη ρωμαλέα του ορμή και το στιβαρό και ευθύ του χαρακτήρα που μόνο να απολαύσει μπορεί κανείς. Ιδιαίτερη εντύπωση κάνει το πώς ο συγγραφέας πλάθει το χρόνο και πηγαινοέρχεται (κι εμείς μαζί του) με άνεση ανάμεσα στις δεκαετίες. Διατηρούνται οι βιογραφικές πινελιές, αλλά οι θεματικές περιλαμβάνουν κυρίως την ωμότητα της ζωής, τη βιαιότητα και το ξάφνιασμα του θανάτου, την περηφάνια των απλών ανθρώπων, την καθημερινότητα (που πολλές φορές αναδεικνύεται με μια απαραίτητη και σωστή δόση δηκτικότητας). Ακόμα και τα γεγονότα του  Πολυτεχνείου περνάνε από μπροστά μας σαφώς απομυθοποιημένα και χωρίς παρεξηγήσεις, όπως τα έζησε ο συγγραφέας, με αποκορύφωμα τις σουρεαλιστικές σκηνές που εκτυλίσσονται όταν δύο τεχνικοί της Δ.Ε.Η. σε υπηρεσία καταλήγουν να συνοδεύσουν ένα νεκρό στην τελευταία του κατοικία.

                Με την εμπειρία του ξωμάχου, ο Σιώμος ανατέμνει την ανθρώπινη ψυχή ως χειρούργος και χρησιμοποιεί πάντα το χιούμορ σαν αναισθητικό στην ωμότητα των πραγμάτων. Το βιβλίο αυτό περιέχει εικόνες και φράσεις που μένουν στη μνήμη του αναγνώστη, γιατί έχουν γραφτεί δίχως επιτηδεύσεις, μέσα από γεγονότα που ο συγγραφέας τα βίωσε και τα μετασκευάζει με μαεστρία σε λέξεις. Πολλές φορές μάλιστα το αναπάντεχο και τραγικό των γεγονότων ξεπερνά και αυτή την αφήγηση. Αυτό και μόνο φτάνει για ένα συνειδητοποιημένο αναγνώστη για να σηκώσει από το ράφι του βιβλιοπωλείου αυτά τα διηγήματα και να τα τοποθετήσει στη βιβλιοθήκη του. 

Δημήτρης Κουκουλάκης